नेपालमा पाईने वानस्पतिक स्रोतको विविधताको अध्ययन, अनुसन्धान, पहिचान, अभिलेखीकरण, रासायनिक विश्लेषण तथा प्रमाणीकरण, स्वस्थानीय तथा परस्थानीय संरक्षण, संवर्द्धन एवं दिगो विकास गर्ने उद्देश्यले वनस्पति विभागको स्थापना भएको हो। वनस्पतिहरुको वनस्पति स्रोतको सर्वाङ्‍गीण विकास गर्नको लागि, सदुपयोग गर्नको लागि र राज्यको कूल ग्राहस्थ उत्पादनमा वनस्पति स्रोतलाई मूल प्रवाहीकरण गर्नको लागि आवश्यक अध्ययन अनुसन्धान, प्रविधि विकास र प्रविधि हस्तान्तरण गर्नको लागि वनस्पति विभागको स्थापना भएको हो। वनस्पति विभागले बहुआयामिक ढङ्गबाट वनस्पतिहरुको अध्ययन, अनुसन्धान, संवर्द्धन, प्रवर्दन गर्दै अगाडी बढ्ने प्रयास स्वरूप विभिन्न विधाका वैज्ञानिकहरुलाई जनशक्तिको रुपमा परिचालन गर्दै आईरहेकोछ र भविष्यमा वनस्पति स्रोतको सही सदुपयोग गरी यसलाई उत्पादनसँग जोडेर राज्यको कूल ग्राहस्थ उत्पादनमा केही मात्रामा भए पनि योगदान गर्न सक्ने गरी आफ्नो कार्यहरु अगाडि बढाइरहेको छ ।

मुख्यत वनस्पति विभागले नेपालमा भएका फूल फूल्ने र फूल नफूल्ने वनस्पतिहरुको अभिलेखिकरण गर्नको लागि नेपाल फ्लोराको रुपमा विभिन्‍न किसिमका प्रकाशनहरु गर्दै आईरहेको छ। जस्तैः फ्लोरा अफ रजनीकुञ्‍जबाट शुरु भएको वनस्पति स्रोतको अभिलेखिकरण फ्लोरा अफ काठमाण्डौ भ्याली, फ्लोरा अफ लाङटाङ्ग, फ्लोरा अफ फुलचोकी हुदै पछिल्लो समयमा आएर अन्य प्रादेशिक फ्लोराहरुको पनि प्रकाशन भइरहेको छ । पछिल्लो दशकमा आएर वनस्पति विभागले फूल नफूल्ने वनस्पतिहरुमा उन्यू, लेउहरुको पनि प्रकाशन शुरू गरिसकेको छ । अब हामीले ब्रायोफाइट, झ्याउ र च्याउहरुको अभिलेखिकरणमा काम अगाडि बढाउने जमर्को गरिरहेको छ ।