कुनैबेला बनपाले डाडाको नामले चिनिने फेवाताल पारीको नाङ्गो डाडालाई तत्कालिन राजा महेन्द्रले रानीवन नामकरण गरी सरकारी वनको रुपमा विकास गरेको इतिहासले बताउँछ । सोही वनको १६४ हेक्टर जमीन वनस्पति विभाग अन्तर्गतको विश्व शान्ति जैविक विविधता उद्यानको व्यवस्थापनमा रहेको छ । नेपाल सरकारबाट वि. सं. २०६७/०४/११ गते यस उद्यान स्थापनाको निर्णय भएको थियो भने वि. सं. २०६८/०५/१९ गते अन्तर्राष्ट्रिय वन वर्ष -२०११ को अवसरमा स्थापनाको आधिकारिक सूचना नेपाल राजपत्रमा प्रकाशित भएको थियो । यसको औपचारिक उद्घाटन वि. सं. २०६९/११/०४ मा तत्कालिन वन तथा भू-संरक्षण मन्त्रालयका सचिव डा. कृष्णचन्द्र पौडेलबाट भएको थियो । जैविक विविधताको संरक्षण गर्दै, पर्यापर्यटनको माध्यमबाट आर्थिक विकास गर्ने मुख्य उद्धेश्यका साथ स्थापना भएको यो उद्यान पर्यटकीय नगरी पोखराको दक्षिण-पश्चिम दिशामा अवस्थित छ । यो उद्यान समुन्द्र सतहबाट ७७५ देखि १०७८ मि. उचाईमा रहेको छ ।उत्तरमा फेवाताल रहेको यो उद्यानको दक्षिणमा तितेपानी, टारिखेत घैयाखेत रहेको छ त्यसैगरी पश्चिममा विश्वशान्ति स्तुपा र अनदु खोला रहेको छ भने पूर्वमा पार्दी फेवा ड्याम रहेको छ ।यस विश्व शान्ति जैविक विविधता उद्यानमा स्वस्थानीय र परस्थानीय गरी दुई तरिकाबाट जैविक विविधताको संरक्षण भईरहेको छ। यस उद्यानमा ५५ प्रजातिका रुख, ४२ प्रजातिका बुट्यान, १८ लहरे प्रजाति, ३ परजीवी प्रजाति, ११ प्रजातिका सुनाखरी र २८ प्रजातिका उन्यू प्रजातिहरु स्वस्थानीय संरक्षण गरिएका छन् । त्यस्तैगरी ४५ प्रजातिका सुनाखरी, २० प्रजातिका उन्यू, ४० प्रजातिका जडीबुटीजन्य वनस्पतिहरु सुनाखरी घर, उन्यू घर र जैविक विविधता शैक्षिक उद्यानमा परस्थानीय संरक्षण गरिएको छ । उद्यानको सौन्दर्यीकरणका लागि गुलाफ बाटिका, जिम्नोस्पर्म बाटिका, पाल्म बाटिका जस्ता थिमेटिक बाटिकाहरुको निर्माण गरिएको छ । गण्डकी प्रदेशकै एकमात्र वनस्पति उद्यान भएको हुनाले यो उद्यानले वनस्पति अध्ययनका लागि र समग्र पोखराको पर्यटन विकासको लागि राम्रो भूमिका खेल्न सक्ने देखिन्छ ।
नेपाल सरकार
वन तथा वातावरण मन्त्रालय
वनस्पति विभाग
थापाथली, काठमाडौं